Overzicht verschillende hoorzittingen overbevolking gevangenissen
Samenvatting AI: https://www.dekamer.be/flwb/pdf/56/0848/56K0848001.pdf
Hoorzitting van 11 december 2024: Mathilde Steenbergen (Directrice-generaal DG Penitentiaire Inrichtingen)
Uiteenzetting:
- Situatie: De gevangenispopulatie bereikte een recordhoogte van 12.811 gedetineerden voor 11.020 plaatsen. Overbevolking leidt tot slechte leefomstandigheden, meer stress, drugsgebruik en een negatieve spiraal.
- Oorzaken: Lange voorhechtenissen, stijgende strafmaten, en een groot aantal gedetineerden zonder verblijfsrecht.
- Gevolgen:
- Voor gedetineerden: Psychische problemen, stress, en beperkte re-integratiekansen.
- Voor personeel: Hoge werkdruk, absenteïsme, en onveiligheid.
- Voor infrastructuur: Tekorten aan basisvoorzieningen en versnelde slijtage.
- Voorstellen:
- Korte termijn: Optimalisatie van transfers, meer gebruik van detentiehuizen, en een noodwet voor automatische voorwaardelijke invrijheidstelling bij straffen tot 5 jaar.
- Middellange termijn: Uitbreiding van zorgteams, gebruik van leegstaande gebouwen voor geïnterneerden, en betere samenwerking met gemeenschappen.
- Lange termijn: Fundamenteel debat over strafuitvoering, herziening van het Strafwetboek, en invoering van een duurzaam beheerssysteem met capaciteitsquota.
Hoorzitting van 17 december 2024: Diverse gevangenisdirecteurs en juridische vertegenwoordigers
Belangrijkste punten:
- Problemen: Overbevolking belemmert de werking van gevangenissen en re-integratie.
- Voorstellen:
- Meer investeringen in infrastructuur en personeel.
- Betere samenwerking tussen justitie en andere sectoren zoals volksgezondheid.
Hoorzitting van 14 januari 2025 (ochtend): Vakbonden (ACOD, ACV, VSOA)
Belangrijkste punten:
- Problemen: Hoge werkdruk en onveiligheid voor personeel.
- Voorstellen:
- Verbetering van arbeidsomstandigheden en opleidingen.
- Meer middelen voor psychosociale ondersteuning.
Hoorzitting van 14 januari 2025 (namiddag): Academici en gezondheidszorg
Belangrijkste punten:
- Problemen: Gebrek aan zorg voor geïnterneerden en gedetineerden met psychische problemen.
- Voorstellen:
- Uitbreiding van forensische zorg.
- Meer aandacht voor preventie en re-integratie.
Hoorzitting van 11 februari 2025: Administrateurs-generaal van Vlaamse en Waalse justitie-instellingen
Belangrijkste punten:
- Problemen: Gebrek aan coördinatie tussen gemeenschappen en federale overheid.
- Voorstellen:
- Betere afstemming van beleid en middelen.
- Investeringen in alternatieve detentie en re-integratie.
Hoorzitting van 11 februari 2025: Minister van Justitie
Belangrijkste punten:
- Problemen: Structurele tekortkomingen in het gevangenisbeleid.
- Voorstellen:
- Hervorming van het Strafwetboek.
- Invoering van capaciteitsquota en noodmaatregelen.
Voorstellen in het verslag
- Noodmaatregelen:
- Automatische voorwaardelijke invrijheidstelling voor straffen tot 5 jaar.
- Beperking van voorhechtenisduur.
- Tijdelijke wetgeving om overbevolking te beheersen.
- Structurele hervormingen:
- Herziening van het Strafwetboek en Strafuitvoeringswetboek.
- Invoering van een duurzaam beheerssysteem met capaciteitsniveaus (groen, oranje, rood).
- Investeringen:
- Uitbreiding van infrastructuur en personeel.
- Meer middelen voor zorg en re-integratie.
- Samenwerking:
- Betere coördinatie tussen federale en regionale overheden.
- Inzet op preventie en maatschappelijke ondersteuning.
