Printvriendelijk afdrukken

zaterdag 19 april 2025

Bespreking beleidsplan Minister van Justitie in De Kamer op 17 april 2025 - toelichting door de Minister

Het beleidsplan van de Minister van Justitie werd besproken in De Kamer.

Op 17 april werd hiervan een verslag ter beschikking gesteld.

Bron: https://www.dekamer.be/flwb/pdf/56/0767/56K0767050.pdf

Dit verslag bestaat uit vier delen:

deel 1: vragen van de parlementsleden.

deel 2: antwoorden van de Minister van Justitie

deel 3: replieken van de parlementsleden

deel 4: voorstellen van aanbevelingen.

U vindt de beleidsverklaring evenals de bespreking van de beleidsverklaring in 4 delen uitgesplitst via deze link:

https://vlaamsemagistraten.allsync.com/s/RDPg3Ti4iod5yx7

Hieronder vindt u een samenvatting met AI van het antwoord van de Minister van Justitie.

De samenvatting van de andere onderdelen volgt later.


1. Slachtofferopvang en -communicatie

Slachtofferruimtes

  • Voorstel: In alle gerechtsgebouwen worden aangepaste ruimtes ingericht voor slachtoffers en hun naasten.
    • Acties: Overleg met de Regie der Gebouwen is gestart om deze ruimtes te realiseren.
    • Doel: Slachtoffers ontvangen in correcte en veilige omstandigheden.

Communicatie met slachtoffers

  • Probleem: De huidige communicatie is vaak afstandelijk en juridisch van aard.
  • Voorstellen:
    • Gepersonaliseerde communicatie: Brieven worden herwerkt om empathischer en toegankelijker te zijn.
    • Workshops voor rechters en juridische medewerkers om duidelijke taal te bevorderen.
    • Acties: 15 typebrieven zijn al herwerkt, zoals brieven over seponeringen en kinderverhoren.
    • Doel: Slachtoffers beter informeren en juridische taal toegankelijk maken.

Juridische hulp voor slachtoffers

  • Voorstel: Een nieuw systeem voor juridische hulp aan slachtoffers van geweld en zedenfeiten.
    • Prioriteit: Slachtoffers met de grootste nood eerst helpen.
    • Acties: Overleg met advocatuur en andere actoren om een systeem te ontwikkelen dat vergelijkbaar is met de Salduz-permanentie.
    • Doel: Verbeterde toegang tot juridische hulp, gekoppeld aan pro-Deo-rechtsbijstand.

2. Drugsbeleid

Internationale samenwerking

  • Probleem: De aanpak van drugscriminaliteit vereist internationale samenwerking.
  • Voorstellen:
    • Samenwerking met de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) wordt versterkt.
      • Resultaten: Vier uitleveringen en vijf arrestaties in de VAE.
      • Acties: Beslag en verbeurdverklaring van criminele vermogens in de VAE.
    • Doel: Effectieve aanpak van georganiseerde drugscriminaliteit.

Gebruikersbeleid

  • Probleem: Normalisering van drugsgebruik in de samenleving.
  • Voorstellen:
    • Drugsgebruikers niet criminaliseren, maar wel signalen geven dat drugsgebruik niet normaal is.
    • Voortzetting van drugsopvolgingskamers en systemen van onmiddellijke schikking.
    • Doel: Preventie en bewustwording over de gevolgen van drugsgebruik.

Rol van de nationale drugscommissaris

  • Voorstel: De drugscommissaris coördineert een ketenaanpak tegen georganiseerde drugscriminaliteit.
    • Acties: Integratie van bestaande plannen (zoals het Kanaalplan en Stroomplan) in een coherente strategie.
    • Doel: Een alomvattende en gecoördineerde aanpak van drugscriminaliteit.

3. Digitalisering van justitie

Digitalisering van processen

  • Probleem: Historische onderinvestering in digitalisering.
  • Voorstellen:
    • Digitale griffie: Een register voor digitaal bewijsmateriaal en een ondersteuningsomgeving met betrouwbare informatie.
    • Acties: Overleg met politie om digitale processen beter te integreren.
    • Doel: Efficiëntere verwerking van digitale bewijsmaterialen.

Online klachten indienen

  • Voorstel: Slachtoffers kunnen online klachten indienen.
    • Acties: Verbetering van communicatie over de procedure en opvolging van klachten.
    • Doel: Drempel verlagen voor slachtoffers om klachten in te dienen.

Cyberveiligheid

  • Probleem: Link tussen georganiseerde criminaliteit en cyberveiligheid.
  • Voorstellen:
    • Versterking van cyberveiligheid, met aandacht voor privacy en digitale inclusie.
    • Doel: Bescherming tegen cybercriminaliteit en digitale dreigingen.

4. Strafuitvoering

Overbevolking in gevangenissen

  • Probleem: 40% van de gedetineerden zit in voorlopige hechtenis.
  • Voorstellen:
    • Elektronisch toezicht tijdens voorlopige hechtenis, met voorwaarden zoals agressiebeheersing of ontwenningsprogramma’s.
    • Doel: Re-integratie bevorderen en recidive voorkomen.

Strafuitvoeringswetboek

  • Voorstel: Een nieuw wetboek voor strafuitvoering.
    • Acties: Een commissie werkt aan een ambitieuze hervorming, inclusief voorwaarden voor invrijheidstelling.
    • Doel: Modernisering en efficiëntie in strafuitvoering.

Alternatieve straffen

  • Voorstel: Overleg met deelstaten om alternatieve straffen buiten de gevangenis te versterken.
    • Doel: Overbevolking verminderen en straffeloosheid tegengaan.

5. Internationale samenwerking

Terugkeer van buitenlandse gedetineerden

  • Voorstel: Samenwerking met landen zoals Marokko, Algerije, en Tunesië om gedetineerden terug te sturen.
    • Acties: Taskforce opgericht om terugkeer te bevorderen.
    • Doel: Vermindering van de druk op Belgische gevangenissen.

Gevangeniscapaciteit in het buitenland

  • Voorstel: Onderzoek naar gevangeniscapaciteit in andere landen, zoals Kosovo (naar Deens voorbeeld).
    • Doel: Extra capaciteit creëren voor buitenlandse gedetineerden.

Terrorismebestrijding

  • Voorstellen:
    • Europese zwarte lijst voor haatpredikers.
    • Lokale berechting van foreign terrorist fighters waar mogelijk.
    • Doel: Effectieve aanpak van radicalisering en terrorisme.

6. Kindvriendelijke justitie

Kindvriendelijke verhoren

  • Voorstel: Kinderen worden gehoord in een aangepaste setting, begeleid door speciaal opgeleide advocaten.
    • Acties: Proefproject in Gent als basis voor verdere uitrol.
    • Doel: Bescherming en ondersteuning van kinderen in juridische procedures.

Hervorming familie- en jeugdrechtbank

  • Voorstel: Hervormingen op basis van wetenschappelijke evaluaties.
    • Doel: Efficiëntere en kindvriendelijkere rechtspraak.

7. Modernisering van juridische beroepen

Advocaten, notarissen en gerechtsdeurwaarders

  • Voorstellen:
    • Hervorming van het notariaat met focus op klantvriendelijkheid.
    • Modernisering van juridische beroepen om aantrekkelijkheid te behouden.
    • Doel: Verbetering van de werking van justitie.

8. Veiligheid en georganiseerde criminaliteit

Illegale wapens

  • Voorstellen:
    • Versterking van ballistisch onderzoek en politiediensten.
    • Consolidatie van de centrale directie voor georganiseerde criminaliteit.
    • Doel: Effectieve aanpak van illegale wapens.

Veiligheid van de Staat

  • Voorstellen:
    • Uitbreiding van inlichtingenmethoden, inclusief acties in het buitenland.
    • Versterking van de IT-infrastructuur en databanken.
    • Doel: Verbetering van nationale veiligheid.

9. Overige onderwerpen

Verkeersveiligheid

  • Voorstellen:
    • Optimalisatie van de Mercurius-kruispuntbank.
    • Differentiatie van detentiehuizen voor specifieke doelgroepen, zoals verkeersdelinquenten.
    • Doel: Verbetering van verkeersveiligheid en re-integratie.

Radicalisering

  • Voorstellen:
    • Juridisch kader om gevaarlijke radicale organisaties te verbieden.
    • Doel: Preventie van extremisme en bescherming van de samenleving.