Op woensdag ontploften de reacties van burgers na het publiceren van een artikel met bovenstaande titel over een verkrachtingszaak in Leuven door een student.
In deze bijdrage zal ik via vraag en antwoord het niet
hebben over de inhoud van het vonnis, maar wel over al hetgeen daarrond werd
gepubliceerd op diverse kanalen zowel door burgers op sociale media als door de
media zelf.
Hieronder vindt u in zeer grote lijnen een samenvatting.
Indien u interesse heeft in de verschillende vragen en antwoorden en/of het document wenst te downloaden, klik dan hier. U kan het document bekijken in flipbookversie.
Het integrale vonnis vindt u hier
Besluit.
De rechtbank heeft m.i. het vonnis te laat gecommuniceerd
naar het publiek. Omdat het vonnis over een zedenzaak ging, waarover meestal
niet gecommuniceerd wordt, heeft men terecht geaarzeld, maar dit had op een
andere manier kunnen ondervangen worden.
Er moet vanaf nu onmiddellijk gecommuniceerd worden
in maatschappelijk belangrijke zaken en zaken die de media halen. Het gaat
daarbij niet alleen om persberichten maar ook om de uitspraken zelf. Ook duiding
is meer dan noodzakelijk.
Er moet gebruik gemaakt worden van de website (een
gemakkelijk toegankelijke plaats) en juportal om de journalisten en het publiek
gelijktijdig te informeren. Er is geen enkele reden om de journalisten eerst te
bedienen.
Persmagistraten moeten meer deelnemen aan debatten, met dien
verstande dat zij minstens de krijtlijnen krijgen waarover het debat gaat.
Justitie is te ernstig om ondoordachte uitspraken te maken. Journalisten
beschikken trouwens meestal zelf over de nodige informatie, onderzoek en vragen,
die zij wensen te stellen.
Er moeten onmiddellijk eenvormige persrichtlijnen
komen voor gans het land en de communicatie van uitspraken moet voor gans het
land op dezelfde manier geregeld worden.
Sommige media moeten niet allen sensatie zoeken, maar ook
volledig en juist communiceren met de nodige duiding.
Commotie is begrijpelijk bij rechterlijke beslissingen, maar
is best gefundeerd op juiste en volledige informatie.
Het is belangrijk dat jongeren leren kritisch om te gaan met
informatie, bronnen te controleren en ook gebruik te maken van betrouwbare
nieuwsbronnen buiten sociale media. De sociale media zijn uit op volgers en
likers, die op die manier ook inkomsten genereren.
De beslissingen moeten wel uitgevoerd worden en kritiek moet
kunnen, wel met kennis van zaken.
Rechtspreken is maatwerk. Rechters straffen niet blindelings
met vaste tarieven maar houden rekening met allerlei elementen.
Slachtoffers zijn vaak niet uit op strenge straffen, maar
willen wel erkenning. Dit blijkt uit diverse interviews.
Rechters handelen in eer en geweten en soms is er moed nodig
om tegen de publieke opinie in te gaan. Dit is het principe van de
onafhankelijke rechtsstaat. Een rechter mag dus in geen enkel geval toegeven
aan welke druk ook.
De sociale media werken polariserend. Het slachtoffer wordt
genoodzaakt een verklaring af te leggen en de dader wordt belaagd, wat de
toekomst van de dader hypothekeert.
Er zij aanwijzingen dat de rechtsstaat in gevaar komt.
In deze zaak werd er hoger beroep ingesteld door het
openbaar ministerie. Het vonnis is dus niet definitief en het kan nog alle kanten uit.
